Treść została zweryfikowana przez specjalistę: Katarzyna Bal-Gierańczyk, lekarz pediatra.
Rola prawidłowej diety niemowlęcia jest powszechnie znana1. Zdecydowanie mniej za to mówi się o diecie nieco starszych dzieci. A chcąc zapewnić maluchowi optymalne warunki rozwoju, trzeba zatroszczyć się o jego dietę1. To właśnie wraz z pożywieniem jego organizmowi dostarczane są wszystkie niezbędne witaminy i minerały. Jakie witaminy dla dzieci są szczególnie ważne dla ich prawidłowego rozwoju? Jak wybrać odpowiednie witaminy dla 3-latka w razie konieczności suplementacji? Odpowiadamy!
Witaminy i minerały dla dzieci – jaką rolę odgrywają?
Choć organizm potrzebuje witamin w niewielkich ilościach, to są one niezbędne do właściwego wzrostu i rozwoju człowieka. Większość witamin pobierana jest z pożywieniem, dlatego tak ważne jest, aby dieta dziecka była odpowiednio zbilansowana2.
W prawidłowej, odpowiednio urozmaiconej i dostosowanej do potrzeb 3-latka diecie powinny się znaleźć między innymi takie witaminy jak2:
- witamina A – jest niezbędna w procesie widzenia. Znaleźć ją można w warzywach takich jak marchew, natka pietruszki, szpinak, jarmuż czy brokuły i owocach, np. morelach i brzoskwiniach2;
- witamina D – odgrywa rolę w gospodarce wapniowo-fosforanowej, a co za tym idzie w metabolizmie kości, dodatkowo wzmacnia układ odpornościowy, wpływając na odporność wrodzoną. Obecna m.in. w tłustych rybach i jajach, dodatkowo jest syntetyzowana w skórze2;
- witamina K – bierze udział w krzepnięciu krwi. Występuje przede wszystkim w ciemnozielonych liściastych warzywach2;
- witamina C – skraca czas trwania chorób górnych dróg oddechowych, zwłaszcza przeziębienia. Jej źródłem są przede wszystkim warzywa i owoce2.
W diecie 3-letniego dziecka ponadto powinny się znaleźć także produkty bogate w witaminy z grupy B (B1, B3, B5, B6, B9 i B12)2.
Kiedy dziecko może potrzebować uzupełniania witamin?
By dostarczyć organizmowi dziecka odpowiednie dla niego ilości witamin, powinno zwrócić się uwagę na zdrową, zróżnicowaną i odpowiednio zbilansowaną dietę. Zdarza się jednak, że z różnych powodów podaż witamin może być niedostateczna.
Trzeba mieć świadomość, że niedobory witamin mogą prowadzić do różnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu2. Dla przykładu niedobór składników stymulujących układ odpornościowy może wpływać na zwiększoną podatność na zakażenia3. W razie potwierdzonych badaniami niedoborów wskazane jest ich leczenie, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Czasem zwiększonego zapotrzebowania na witaminy może być m.in. okres intensywnego wzrostu, wzmożonego wysiłku fizycznego czy chorób przebiegających z podwyższoną temperaturą. Wtedy można podawać dziecku Juvit Multi. Wskazaniem do stosowania leku jest także niedostateczna podaż witamin w pożywieniu4. Do leczenia stanów niedoboru witaminy C i profilaktyki chorób wywołanych niedoborem witaminy C natomiast przeznaczony jest produkt leczniczy Juvit C6.
Witaminy dla dzieci – jakie są optymalne dawki?
Zdrowie i prawidłowy rozwój powinna zapewnić prawidłowa dieta7. Wraz z pożywieniem do organizmu 3-latka trafiają wszystkie niezbędne mu witaminy w optymalnych dla niego dawkach. Podawanie dziecku witamin lub preparatów wielowitaminowych w ramach profilaktyki nie jest konieczne7. Jedyną witaminą, która powinna być podawana zdrowym dzieciom, jest witamina D3. Dlaczego? Witamina D3 pochodzi z dwóch źródeł. Częściowo dostarczana jest organizmowi wraz z pożywieniem, a częściowo powstaje pod wpływem promieniowania UV działającego na skórę. Niestety ze względu m.in. na niedostateczną podaż witaminy D3 czy upośledzoną syntezę skórną niektórzy ludzie, w tym dzieci, cierpią na niedobór witaminy D38.
Jaka jest optymalna dawka witaminy D3 dla 3-latka? Odpowiednia dawka wynosi 600–1000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok. W przypadku, gdy podaż witaminy D3 jest odpowiednia, a synteza skórna nie jest zaburzona, nie ma konieczności suplementacji, choć wciąż jest zalecana i bezpieczna9.
W profilaktyce niedoboru witaminy D i stanów wynikających z niedoboru u dzieci zastosowany może być na przykład JUVIT D3 MAX. Lek zawiera aż 500 j.m. witaminy D3 w jednej kropli. Zapewnia proste dawkowanie i wygodne podanie dzięki obecności kroplomierza10.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie witamin dla dziecka?
W ściśle określonych przypadkach, w tym m.in. w przypadku stwierdzonych niedoborów, pojawia się konieczność podjęcia leczenia. Warto decyzję o jego wprowadzeniu wcześniej skonsultować z lekarzem.
Jak wybrać witaminy dla 3-latka? Trzeba zwrócić szczególną uwagę na kilka aspektów. Istotny jest przede wszystkim skład takiego produktu – powinien się w nim znaleźć zestaw witamin dostosowany do potrzeb naszego dziecka. Należy pamiętać, że w składzie niektórych suplementów znajdują się substancje słodzące, m.in. syntetyczne słodziki, barwniki i konserwanty, które mają nieobojętny wpływ na zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu dziecka11.
Kolejną ważną kwestią jest forma produktu. Dostępne są m.in. witaminy dla dzieci w kroplach czy tabletkach. Rodzice najlepiej wiedzą, jaką postać witamin najchętniej przyjmie ich pociecha. Dla przykładu witaminy w płynie dla dzieci zapewniają proste dawkowanie4.
Witaminy dla dzieci powinny być także dostosowane do wieku. Wybierając produkt, należy więc zwrócić szczególną uwagę na to, od jakiego wieku może być przyjmowany. Najczęściej informacja na ten temat umieszczona jest w widocznym miejscu na opakowaniu.
Na koniec warto jeszcze podkreślić, że podając dziecku witaminy, należy przestrzegać zaleconych dawek z ulotki. W razie jakichkolwiek wątpliwości co do ilości koniecznego do podania suplementu albo leku warto skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem. Wizyta u lekarza zalecana jest wtedy, gdy nie ma pewności co do tego, czy dodatkowa podaż witamin rzeczywiście jest konieczna.
Bibliografia:
1. Sybilski A., Michalczuk M., Zasady żywienia dzieci w drugim i trzecim roku życia, Pediatr Med Rodz 2010, 6 (3), p. 182-188.
2. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K. i in., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.
3. Kościej A., Skotnicka-Graca U., Ozga I., Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci, Probl Hig Epidemiol 2017, 98(2): 110-117.
4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Juvit Multi
6. Charakterysyka Produktu Leczniczego Juvit C
7. Książyk J., Szczapa J., Witaminy w diecie dziecka, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2016.
8. Walicka M., Jasik A., Paczyńska M. i in., Niedobór witaminy D – problem społeczny, Postępy Nauk Medycznych, t. XXXII, nr 1, 2019.
9. Rusińska A., Płudowski P., Walczak M. i in., Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – nowelizacja 2018 r., Postępy neonatologii 2018;24(1), 1-24.3.
10. Charakterysyka Produktu Leczniczego JUVIT D3 MAX
11. Piekara A., Kucharczyk M., Błaszczyk J. i in., Suplementy diety dla dzieci: skład, przeznaczenie i forma, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 461, 2016, 178-187.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Juvit C – Skrócona informacja o leku
JUVIT D3 MAX – Skrócona informacja o leku
