Dlaczego odpowiedni poziom witaminy D3 jest tak istotny dla rozwoju niemowląt oraz dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym? Jakie objawy mogą świadczyć o niedoborze tej witaminy u dziecka? W jakiej formie dostarczać witaminę D3 maluchowi?
Witamina D3 wpływa na prawidłowy rozwój układu kostnego– wspomaga mineralizację zębów i kości, zapobiega krzywicy – jest więc niezbędna do prawidłowego rozwoju dziecka w okresie wzrostu. Witamina D3 wykazuje też działanie immunomodulujące – wspomaga układ odpornościowy oraz korzystnie wpływa na wygaszanie reakcji zapalnych w organizmie1.
Badania pokazują, że problem deficytu witaminy D3 w organizmie pojawia się nie tylko w Polsce, ale na całym świecie, w różnych grupach wiekowych i jest uznawana za globalny problem zdrowotny. W związku z tym, w 2018 roku grupa ekspertów z udziałem konsultantów krajowych i prezesów towarzystw naukowych na podstawie przeglądu literatury i oceny sił oraz jakości dowodów przedstawiła optymalne normy witaminy D3 w organizmie człowieka dla mieszkańców Europy Środkowej oraz określiła stężenie wskazujące na jej deficyt:
Niedobór ciężki | 0-10 ng/ml |
Niedobór znaczny | >10-20 ng/ml |
Stężenie suboptymalne | >20-30 ng/ml |
Stężenie optymalne | >30-50 ng/ml |
Stężenie wysokie | >50-100 ng/ml |
Stężenie toksyczne | >100 ng/ml |
Badanie stężenia witaminy D3 w organizmie wykonuje się w grupach ryzyka i określa na podstawie badań specjalistycznych zleconych przez lekarza.
Jeśli zaś chodzi o zapotrzebowanie na witaminę D3 u niemowląt i starszych dzieci to kształtuje się ono następująco:
Noworodki:
Starsze dzieci (1-10 lat):
Młodzież (11-18 lat):
Niedobory witaminy D3 mają następujące przyczyny2:
Witamina D3 jest wytwarzana w organizmie pod wpływem działania promieni słonecznych na skórę – w ten sposób pokrywamy ok. 80% zapotrzebowania na tę witaminę w organizmie. W Polsce synteza witaminy D w skórze może być efektywna w okresie wiosenno-letnim (od maja do września), pomiędzy godziną 10:00 a 15:00, kiedy kąt padania promieni słonecznych jest odpowiedni, temperatura powietrza sprzyja odkrywaniu większej powierzchni skóry, a pokrywa chmur nie przysłania słońca. W okresach mniejszej ekspozycji skóry na działanie promieni słonecznych (od października do kwietnia) mogą pojawić się w organizmie niedobory witaminy D3, które należy uzupełniać poprzez dostarczanie jej z pożywienia i/lub suplementację odpowiednimi preparatami zawierającymi witaminę D3.
Pożywienie zaspokaja jedynie 20% zapotrzebowania na witaminę D3 w organizmie. Pokarmy bogate w tę witaminę (np. ryby) spożywane są w małych ilościach i rzadko, szczególnie przez dzieci w okresie rozszerzania diety. Niemowlęta karmione piersią i mlekiem modyfikowanym również nie otrzymują w sposób naturalny adekwatnej do potrzeb ilości witaminy i niezbędna jest jej suplementacja. Zanim jednak ją rozpoczniemy najlepiej wcześniej skonsultować się z lekarzem pediatrą w celu dobrania odpowiedniej dawki witaminy D3.
Sprawdź, które produkty są bogate w witaminę D >>
Stężenie optymalne witaminy D3w organizmie wynosi 30-50 ng/ml.O deficycie witaminy D3 mówimy, gdy jej stężenie w organizmie spada poniżej 30 ng/ml. Kontrolowanie i uzupełnianie niedoborów witaminy D3 jest niezwykle istotne – jej deficyt w organizmie dziecka może zaburzyć jego prawidłowy wzrost, a w przyszłości może prowadzić do poważnych chorób, np. krzywicy2.
Objawami świadczącymi o niedoborze witaminy D3 w organizmie dzieci mogą być3:
W oparciu o korzystne dla rozwoju i funkcjonowania organizmu aspekty, zaleca się suplementowanie witaminy D3 już od pierwszych dni życia.
W mleku matki znajduje się tylko ok. 40 IU/l witaminy D3, natomiast we wzbogaconym witaminą D3 mleku sztucznym jest jej więcej:
Rekomendowana ilość witaminy D3 u niemowląt w przypadku suplementacji to:
Najlepiej jednak zasady suplementacji witaminą D ustalać z lekarzem-pediatrą.
W przypadku starszych dzieci – w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym – ryzyko niedoborów jest całkiem spore, i podobnie jak u niemowląt związane jest nie tylko z syntezą skórną, ale również z dietą dziecka.
W zależności od wieku i podaży witaminy D3 w diecie starszym dzieciom zaleca się jej suplementowanie na poziomie:
Podobnie jak w przypadku niemowląt zasady suplementowania powinien ustalić lekarz.
Dowiedz się więcej o suplementacji witaminy D3 u dzieci i niemowląt >>
Artykuł ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej.
1 Rusińska A i in. Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – nowelizacja 2018 r. Postępy Neonatologii 2018; 24(1): 1-24.
2 Gadomski A., Skutki niedoboru witaminy D w organizmie człowieka. Borgis-Nowa Pediatria, 1/2017, s. 34-37.
3 Czech-Kowalska J. Suplementacja witaminą D u dzieci – wskazówki praktyczne. Forum Pediatrii Praktycznej. https://forumpediatrii.pl/artykul/suplementacja-witamina-d-u-dzieci-wskazowki-praktyczne. Data dostępu: 19.01.2021 r.
Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.