Witamina D3 w kroplach: rozwiązanie dla pacjentów z dysfagią i przyjmujących wiele leków

Witamina D3 stanowi jeden z kluczowych składników odżywczych, niezbędny dla utrzymania zdrowych kości, prawidłowych funkcji immunologicznych oraz ogólnego dobrostanu człowieka. To jedyna witamina, której organizm ludzki nie jest w stanie pozyskać w wystarczających dawkach z pożywienia. Szacuje się, że niedobory witaminy D stanowią problem w całej populacji i mogą dotykać nawet 90% społeczeństwa. W 60% przypadków poziom niedoboru określany jest, jako ciężki.
Niewielki poziom nasłonecznienia w Polsce oraz dieta niepokrywająca w pełni niezbędnego zapotrzebowania sprawia, że u wielu osób konieczne jest suplementowanie witaminy D3. Jednak dobór odpowiedniego preparatu może być problematyczny, szczególnie u pacjentów z dysfagią oraz tych, którzy na stałe przyjmują inne preparaty.

Znaczenie witaminy D3 dla organizmu człowieka

Witamina D₃ pełni w organizmie człowieka szereg istotnych funkcji. Przede wszystkim jest niezwykle istotna dla prawidłowego metabolizmu wapnia i fosforu, co w sposób bezpośredni wpływa na zdrowie kości i zębów. Utrzymujące się niedobory witaminy D₃ mogą bowiem prowadzić do wystąpienia osteomalacji u osób dorosłych oraz krzywicy u dzieci, a także niektórych innych chorób kości o podłożu metabolicznym.

Przeprowadzone badania wykazały, że witamina D₃ odgrywa również niezwykle istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, a jej niedobory mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem występowania infekcji oraz chorób autoimmunologicznych. ^[1]

Z kolei utrzymujące się niedobory witaminy D₃ w organizmie sprawiają, że u pacjentów znacznie częściej dochodzi do zawału mięśnia sercowego oraz pogorszenia rokowań. Regularne uzupełnianie występujących niedoborów witaminy D₃ u pacjentów, u których występują choroby układu sercowo-naczyniowego pozwala zwiększyć wrażliwość tkanek na insulinę, tym samym skutecznie zmniejszając ryzyko wystąpienia insulinooporności.[2]

Wytyczne dotyczące poziomu witaminy D3 w organizmie

Z uwagi na różnorodne zapotrzebowanie na witaminę D₃ w organizmie, dawkowanie warto każdorazowo ustalić z lekarzem, na podstawie wcześniej przeprowadzonych badań. Jednak zgodnie z obecną wiedzą,  w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia niedoborów, suplementacja witaminą D₃ powinna być prowadzona według poniższego schematu zaleceń dla populacji ogólnej: [4]

• 0-6 miesięcy: 400 j.m./dobę (10 μg/dobę) chole­kalcyferolu od pierwszych dni życia niezależnie od sposobu karmienia.
• 6-12 miesięcy: 400-600 j.m./dobę (10-15 μg/dobę) cholekalcyferolu, w zależności od dziennej ilości witaminy D przyjmowanej z posiłkami.
• 1-3 lat: 600 j.m. (15 μg/dobę) cholekalcyferolu
• 4-10 lat:600-1000 j.m./dobę (15-25 μg/dobę) cholekalcyferolu
• 11-18 lat: 1000-2000 j.m./dobę (25-50 μg/dobę) cholekalcyferolu
• Osoby dorosłe: 1000-2000 j.m./dobę (25-50 μg/dobę) cholekalcyferolu
• Starsi seniorzy powyżej 75. roku życia:
• 2000-4000 j.m./dobę (50-100 μg/dobę) cholekalcyferolu.

Na powyższą zalecaną dawkę profilaktyczną mają wpływ również masa ciała, ekspozycja na promieniowanie słoneczne i podaż witaminy D3 z dietą. Dlatego powinna być ona dostosowana indywidualnie.

W przypadku osób otyłych, dostosowanie indywidualnej dawki witaminy D₃ powinno być poparte badaniami stężenia witaminy D we krwi. Podczas suplementacji witaminy D₃ należy ściśle przestrzegać określonej dawki.[5]

Zaburzenia połykania a suplementacja witaminy D3

Zaburzenia połykania, inaczej dysfagia, to subiektywne wrażenie, odnoszące się do trudności w połykaniu lub utrudnionego przechodzenia pokarmów, a niekiedy również płynów, z jamy ustnej do żołądka. W zależności od stopnia nasilenia problemu dysfagia może być odczuwana jako trudność z uformowaniem kęsa oraz jego późniejszym przemieszczeniem się z ust do gardła i przełyku lub z uczuciem zalegania pokarmu w przewodzie pokarmowym, któremu towarzyszy uczucie rozpierania i gniecenia w klatce piersiowej.

Przyczyn występowania dysfagii przedprzełykowej może być wiele, od miejscowych zmian strukturalnych, w tym powstałych w wyniku utrzymującego się stanu zapalnego, rozwijającego się nowotworu lub ucisku z zewnątrz, po zaburzenia nerwowo-mięśniowe, które stanowią najczęstsze przyczyny dysfagii. Należą do nich między innymi choroby ośrodkowego układu nerwowego, zespoły pozapiramidowe, neuropatie obwodowe, miastenia i zespoły miasteniczne oraz miopatie.[6]

W przypadku dysfagii przełykowej, za główne przyczyny trudności z połykaniem odpowiadają zwężenia przełyku, zaburzenia motoryki mięśni przełyku oraz choroby narządów sąsiadujących z przełykiem. Jednak bez wątpienia jedną z najczęstszych przyczyn występującej dysfagii jest zwężenie przełyku na skutek rozwijającego się nowotworu przełyku lub wpustu żołądka.[7]

Trudności w połykaniu mogą skutecznie zniechęcić pacjentów do stosowania dodatkowej suplementacji witamin w postaci stałej (kapsułki, tabletki) – zwłaszcza, jeśli przyjmują już inne leki i suplementy w takiej formie. Warto jednak pamiętać, że dla utrzymania prawidłowego funkcjonowania organizmu nie należy rezygnować z niezbędnej suplementacji.

Witamina D3 dla pacjentów z dysfagią

Aby możliwe było uzupełnienie powszechnie występujących niedoborów witaminy D₃, pacjenci z dysfagią, a także przyjmujący inne preparaty, powinni zadbać o wybór odpowiedniej postaci preparatów witaminowych. Skutecznym sposobem na uzupełnienie niedoborów witaminy D₃ mogą się okazać preparaty dostępne w postaci kropli.

Produkt leczniczy JUVIT® D₃ MAX zawiera aż 20 000 j.m/ml, tj. 500 j.m. cholekalcyferolu w jednej kropli, co pozwala na skuteczne uzupełnienie występujących niedoborów. Dogodna postać sprawia, że krople mogą być z powodzeniem stosowane zarówno u dzieci, które nie mogą przyjmować leków w formie stałej, jak również u osób, u których występują trudności z połykaniem.[5]

Praktyczne wskazówki dla pacjentów

Pacjenci zmagający się z dysfagią nie powinni całkowicie rezygnować z suplementacji niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin i minerałów. Dobierając preparaty w dogodnej formie, można skutecznie uzupełnić występujące niedobory, tym samym znacząco usprawniając funkcjonowanie całego organizmu.

Aby możliwe było utrzymanie optymalnego poziomu witaminy D₃ w organizmie, osoby z dysfagią powinny stosować się do poniższych wskazówek:

1. Diagnostyka niedoborów i konsultacja lekarska – dla uzyskania najlepszych rezultatów, należy jeszcze przed rozpoczęciem suplementacji witaminy D₃ skonsultować się z lekarzem, który na podstawie przeprowadzonych badań określi zalecaną dawkę.
2. Regularne badanie krwi – dla uniknięcia ryzyka przedawkowania oraz w celu dostosowania odpowiedniej dawki witaminy D₃ należy stale monitorować jej poziom we krwi.
3. Dostosowanie postaci preparatu – w przypadku istotnych problemów z połykaniem, warto dostosować formę do indywidualnych potrzeb pacjenta. Witamina D₃ dostępna w formie kropli może być dodawana do jedzenia lub napojów, co ułatwi przyjmowanie.
4. Ścisłe przestrzeganie zaleceń – jak każdy lek, również witamina D₃ powinna być stosowana według ścisłych zaleceń lekarza lub farmaceuty. Samodzielne zwiększanie dawek może przyczynić się do wystąpienia skutków ubocznych bądź przedawkowania witaminy .

Bibliografia:

1. Suplementacja witaminy D — czy to konieczne? | Diag.pl, dostęp z dnia 24.06.2024
2. Cholekalcyferol — Medycyna Praktyczna (mp.pl), dostęp z dnia 24.06.2024 DO POPRAWY LINK
3. Niedobory witaminy D u osób otyłych i ich związek z insulinoopornością oraz leptyną – doniesienie wstępne • Postępy Nauk Medycznych 1/2015 • Czytelnia Medyczna BORGIS, dostęp z dnia 18.07.2024
4. Płudowski P, et al.: Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland. Nutrients. 2023 Jan 30;15(3):695.
5. Witamina D od pierwszych dni życia — Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (pzh.gov.pl), dostęp z dnia 24.06.2024
6. Na podstawie Charakterystyki Produktu Leczniczego JUVIT D₃ MAX
7. Dysfagia (zaburzenia połykania) – objawy, przyczyny i leczenie — Objawy — mp.pl, dostęp z dnia 24.06.2024